Γνωρίζετε τι είναι οι πόλεις των 15 λεπτών;

Οι πόλεις των 15 λεπτών είναι ένα μοντέλο πολεοδομικού σχεδιασμού όπου οι καθημερινές ανάγκες των κατοίκων, όπως εργασία, 

αγορές, 

εκπαίδευση, 

υγεία και αναψυχή, είναι προσβάσιμες μέσα σε 15 λεπτά περπατώντας ή με ποδήλατο. 

Στόχος είναι η μείωση της χρήσης αυτοκινήτων (μειώνοντας την εξάρτηση από το αυτοκίνητο)

η προώθηση της βιώσιμης μετακίνησης, 

η βελτίωση της υγείας και η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, ενώ η αντίστοιχη ιδέα συζητείται και στην Ελλάδα, με το Παρίσι να αποτελεί ένα από τα πρώτα παραδείγματα εφαρμογής. 

Είναι εφικτές  οι πόλεις των 15 λεπτών;

Οι πόλεις των 15 λεπτών είναι εφικτές ως έννοια πολεοδομικού σχεδιασμού, ειδικά σε νέες αστικές αναπτύξεις όπως το Ελληνικό, αλλά η πλήρης εφαρμογή τους σε υπάρχουσες, 

ιστορικά διαμορφωμένες πόλεις όπως η Αθήνα, είναι δύσκολη και απαιτεί σημαντική χωροταξική καθοδήγηση και αλλαγές. 

Πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη έχουν δείξει ότι κάποιες συνοικίες μπορούν να επιτύχουν αυτό το μοντέλο, αλλά όχι σε όλες τις περιοχές. 

Εφικτότητα σε υπάρχουσες πόλεις:
Δύσκολη εφαρμογή: Σε πόλεις με μακρά ιστορία, όπως η Αθήνα, όπου η ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα της ιστορίας και της μορφολογίας, η πλήρης εφαρμογή του μοντέλου είναι πολύ δύσκολη, αν όχι αδύνατη. 
Σταδιακή εφαρμογή: Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να εφαρμοστεί σε μεμονωμένες συνοικίες ή να γίνει προσπάθεια να υιοθετηθούν κάποιες αρχές του σε επίπεδο πόλης. 
Παράδειγμα Θεσσαλονίκης: Σε περιοχές όπως το κέντρο της Θεσσαλονίκης και η Καλαμαριά, οι κάτοικοι μπορούν να εξυπηρετηθούν σε 15 λεπτά με τα πόδια, ενώ σε άλλες περιοχές (Πανόραμα, Θέρμη) η πρόσβαση είναι δυσκολότερη. 
Εφικτότητα σε νέες αναπτύξεις:
Εφικτό παράδειγμα: Το έργο ανάπλασης του Ελληνικού φιλοδοξεί να δημιουργήσει την πρώτη «πόλη των 15 λεπτών» στην Ελλάδα, σχεδιάζοντας την εκ του μηδενός για να πληροί αυτές τις προδιαγραφές. 
Σχεδιασμός: Σε νέες πόλεις ή αναπτύξεις, ο σχεδιασμός μπορεί να γίνει με βάση τις αρχές της πόλης των 15 λεπτών από την αρχή. 
Οφέλη και προκλήσεις:
Πλεονεκτήματα: Αυξημένη βιωσιμότητα, καλύτερη ποιότητα ζωής, περισσότερος χώρος για πράσινο και πεζούς, και λιγότερη εξάρτηση από τα αυτοκίνητα. 
Προκλήσεις: Κίνδυνος κοινωνικού αποκλεισμού αν οι κατοίκοι απομονωθούν στις γειτονιές τους και η δυσκολία προσαρμογής των υφιστάμενων αστικών υποδομών. 
Βασικές αρχές και στόχοι
Προσβασιμότητα:
Όλες οι καθημερινές δραστηριότητες και υπηρεσίες είναι προσβάσιμες σε κοντινή απόσταση από το σπίτι. 
Βιώσιμη κινητικότητα:
Προώθηση περπατήματος, ποδηλάτου και μέσων μαζικής μεταφοράς, μειώνοντας την εξάρτηση από τα αυτοκίνητα. 
Περιβάλλον:
Μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, βελτίωση της ποιότητας του αέρα και αύξηση των χώρων πρασίνου. 
Κοινωνική συνοχή:
Δημιουργία γειτονιών που ενισχύουν τις κοινωνικές σχέσεις και την αλληλεπίδραση μεταξύ των κατοίκων. 
Τοπική οικονομία:
Στήριξη των τοπικών επιχειρήσεων και δημιουργία θέσεων εργασίας. 
Πώς λειτουργεί
Χωροταξικός σχεδιασμός:
Η πόλη σχεδιάζεται έτσι ώστε να καλύπτει τις ανάγκες των κατοίκων εντός μικρών, λειτουργικών γειτονιών.  

Πρωτεύουσες γειτονιών:
Σχολεία και άλλοι κοινοτικοί χώροι μετατρέπονται σε κέντρα δραστηριοτήτων. 
Επανασχεδιασμός:
Μετατροπή θέσεων στάθμευσης σε πάρκα, παιδικές χαρές ή χώρους στάθμευσης ποδηλάτων. 
Παραδείγματα και αντιδράσεις 
Θεσσαλονίκη:
Επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου εξέτασαν την εφαρμοσιμότητα του μοντέλου σε διάφορες περιοχές. 
Αντιρρήσεις:
Υπάρχουν ανησυχίες ότι το μοντέλο θα μπορούσε να οδηγήσει σε απομόνωση ή αύξηση της επιτήρησης

κείμενο και επιμέλεια κειμένου : giorgos